Rozróżnia się giełdy towarowe i giełdy pieniężne (papierów wartościowych) - które są głównym tematem tego opracowania. Na giełdach towarowych dokonuje się transakcji podstawowymi surowcami rolniczymi i przemysłowymi (jak metale, bawełna, podstawowe produkty rolne, itp.).

Cechą giełd towarowych jest dominująca rola jednej giełdy w zakresie obrotu jednym artykułem. Tak np. za miarodajne uważa się notowania cen pszenicy w Chicago, cen cukru w Nowym Jorku, cen używek i metali w Londynie, itd. Na giełdach papierów wartościowych kapitały zmieniają swoich właścicieli poprzez zakup i sprzedaż akcji, obligacji, bonów skarbowych i in.

Rynek papierów wartościowych dzieli się ogólnie na pierwotny i wtórny. Rynek pierwotny obejmuje wyłącznie nowe emisje p. wartościowych, dokonane w danym okresie. Natomiast obrót papierami wartościowymi znajdującymi się już w obiegu, wyemitowanymi w poprzednich okresach, określa się jako rynek wtórny.

Właśnie tutaj kształtuje się rzeczywista cena papieru, odzwierciedlająca jego wartość. R. wtórny jest naturalnym uzupełnieniem r. pierwotnego, ponieważ umożliwia nabywcy walorów ich odsprzedanie. Instytucjonalną formą rynku wtórnego jest giełda papierów wartościowych, obejmująca rynek obligacji przynoszący stały dochód uwzględniający stopę inflacji oraz rynek akcji przynoszący zmienny dochód, a niekiedy stratę.

Rynek giełdowego obrotu papierami wartościowymi można podzielić także na publiczny i niepubliczny. O obrocie publicznym mówimy wtedy, gdy papiery wartościowe oferuje się przy wykorzystaniu mediów (internetu, telewizji, radia, prasy). Celem tych działań jest przedstawienie oferty dla możliwie najszerszego grona potencjalnych klientów. Obrót niepubliczny występuje, gdy emisja papierów wartościowych kierowana jest do mniej niż 300 osób.

W Polsce przykładem o. niepublicznego mogą być akcje zakładów udostępniane pracownikom lub akcje jednoosobowych spółek Skarbu Państwa. Również kolejne emisje p. wartościowych skierowane do wcześniejszych właścicieli czy kooperantów są o. niepublicznym.